25 Lutego 2020
Ogólne wymagania importowe
Ogólne zasady
Poprzez import należy rozumieć wwóz na terytorium Polski towarów z krajów trzecich, nie będących państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Rośliny, produkty roślinne lub przedmioty, które są szczególnie podatne na porażenie przez organizmy kwarantannowe, mogą być wprowadzane na terytorium Polski, jeżeli:
- są wolne od organizmów kwarantannowych,
- spełniają wymagania specjalne, a w przypadku przeznaczenia ich do stref chronionych - wymagania specjalne dla tych stref,
- podmioty dokonujące ich wprowadzania na terytorium Polski są wpisane do "rejestru przedsiębiorców" prowadzonego przez właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa,
- przed wprowadzeniem na terytorium Polski zostały poddane kontroli zdrowotności w państwach, z których pochodzą lub są wysłane.
Rośliny, produkty roślinne lub przedmioty, które są wprowadzane na terytorium Rzeczypospolitej polskiej z państw trzecich, a są szczególnie podatne na porażenie przez organizmy kwarantannowe i stwarzają niebezpieczeństwo rozprzestrzeniania się tych organizmów, powinny być zaopatrzone w świadectwo fitosanitarne lub świadectwo fitosanitarne dla reeksportu wydane przez właściwy organ państwa trzeciego.
Przepisy te nie dotyczą przesyłek przewożonych tranzytem przez terytorium Wspólnoty bez zmiany statusu celnego (o ile nie istnieje ryzyko rozprzestrzeniania się organizmów szkodliwych).
Przesyłki są poddawane kontroli dokumentacji, identyfikacyjnej i bezpośredniej (zdrowotności) przeprowadzanej przez inspektorów granicznych w celu sprawdzenia, czy ich wwóz na terytorium Unii Europejskiej nie stanowi zagrożenia fitosanitarnego, a wwożone rośliny, produkty roślinne i inne przedmioty spełniają wymogi przepisów w zakresie zdrowia roślin dla Unii. Dodatkowo w stosunku do wszystkich roślin, zgodnie z definicją tego pojęcia określoną w Rozporządzeniu 2016/2031, w przypadku wprowadzania na terytorium Unii określony jest obowiązek zaopatrzenia przesyłek w świadectwo fitosanitarne, ale nie podlegają one obowiązkowi przeprowadzenia pełnej granicznej kontroli. Ta grupa jest kontrolowana w zakresie towarzyszącej dokumentacji fitosanitarnej, a w ramach monitoringu weryfikowana jest tożsamość oraz zdrowotność towaru. W ramach prowadzonego monitoringu przesyłki są poddawane pełnej granicznej kontroli. Spośród roślin, z obowiązku zaopatrzenia w świadectwo fitosanitarne przy wwozie do Unii zwolnione są tylko takie owoce jak: duriana, daktyle, banany, kokosy i ananasy.
W ramach prowadzonego monitoringu kontrolowane są również drewniane materiały opakowaniowe (DMO) używane w handlu międzynarodowym przy przewożeniu różnych towarów. Opakowania drewniane niosą ze sobą ryzyko zawleczenia różnych szkodników (np. węgorka sosnowca – Bursaphelenchus xylophilus) i chorób. W celu wyeliminowania tego zjawiska, opracowany został standard fitosanitarny odnośnie opakowań drewnianych - Międzynarodowy Standard dla Środków Fitosanitarnych numer 15 ("Wytyczne dla unormowania drewnianych materiałów opakowaniowych w handlu międzynarodowym") Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin FAO. Standard ten zakłada m. in., że drewno, z którego wykonywane są opakowania drewniane powinno być poddawane np. obróbce termicznej, podczas której osiągana jest temperatura rdzenia minimum 56oC przez minimum 30 min. Spełnienie tego wymogu potwierdza się umieszczeniem na opakowaniach specjalnego znaku zatwierdzonego przez Międzynarodową Konwencję Ochrony Roślin oraz numeru zakładu wykonującego zabieg, nadanego w rejestrze prowadzonym przez krajowa organizację ochrony roślin. Drewniany materiał opakowaniowy w rozumieniu niniejszego standardu nie obejmuje opakowań drewnianych wytworzonych z drewna przetworzonego w taki sposób, że jest ono wolne od agrofagów (np. sklejki).
W zależności od wyników tej kontroli inspektor PIORiN podejmuje decyzję o zezwoleniu lub zakazie wprowadzenia na teren UE lub nakazującą określone postępowanie z towarem (np. przeprowadzenie jednorazowego zabiegu odkażania lub oczyszczania przesyłki, zniszczenie przesyłki, usuniecie porażonych roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów)
Do czasu zakończenia granicznej kontroli fitosanitarnej oraz przy wykonywaniu decyzji, o których mowa powyżej rośliny, produkty roślinne lub przedmioty znajdują się pod nadzorem organu celnego.
Jednolite rozwiązania dotyczące kontroli
Rozporządzenie 2019/66 ustala m.in. (artykuł 5) częstotliwość kontroli roślin wymagających zaopatrzenia w świadectwo fitosanitarne w imporcie do UE (na podstawie artykuły 73 Rozporządzenia 2016/2031)
Dokument CHED-PP, wspólny zdrowotny dokumenty wejścia
Rozporządzenie delegowane Komisji nr 2019/1602 z dnia 23 kwietnia 2019 r., uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w zakresie wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia, który towarzyszy przesyłkom zwierząt i towarów do ich miejsca przeznaczenia.
System TRACES
Zgłoszenie towaru do kontroli granicznej odbywa się poprzez system informatyczny TRACES. Szczegółowe informacje w tym zakresie dostępne są na dedykowanej podstronie: http://piorin.gov.pl/traces/