Logo Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa

PIORIN

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dot. prawa UE

Zadaj pytanie odnośnie nowego prawa UE -

 

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania (FAQ) dotyczące prawa unijnego w zakresie zdrowia roślin

 

1. Przepisy Rozporządzenia 2016/2031 będą dotyczyły podmiotów profesjonalnych. Czy nowe przepisy będą odnosiły się do większej liczby producentów i przedsiębiorców niż dotychczas? 

 

Zgodnie definicją zawartą w Rozp. 2016/2031, „podmiot profesjonalny” oznacza każdą osobę prawa publicznego lub prywatnego, zaangażowaną profesjonalnie w jedną lub większą liczbę następujących czynności w odniesieniu do roślin, produktów roślinnych i innych przedmiotów, oraz ponoszącą za nie odpowiedzialność prawną: sadzenie, hodowla, produkcja, uprawa, mnożenie i utrzymywanie, wprowadzanie, przemieszczanie na terytorium Unii oraz wyprowadzanie poza terytorium Unii, udostępnianie na rynku, przechowywanie, gromadzenie, wysyłanie i przetwarzanie. Warunki dotyczące rejestracji i paszportowania będą odnosiły się do podmiotów profesjonalnych zaangażowanych w produkcję i obrót określonym materiałem roślinnym, w szczególności roślinami do sadzenia, w tym określonymi nasionami. Rośliny do sadzenia to m.in. sadzonki, drzewka i krzewy, bulwy i cebulki, sadzeniaki ziemniaka, ale także rośliny doniczkowe.  Paszport roślin będzie wymagany co najmniej przy przemieszczaniu w UE takich materiałów roślinnych, pomiędzy podmiotami profesjonalnymi (np. przy sprzedaży sadzeniaków ziemniaka czy nasion rzepaku  przez ich producenta lub dystrybutora, do producenta rolnego czy też roślin doniczkowych od producenta do hurtowni lub centrum ogrodniczego). Skala zmian będzie przede wszystkim wynikała z zakresu materiałów roślinnych objętych wymogiem paszportowania, a w ślad za tym producentów i przedsiębiorców którzy muszą się zarejestrować i dopełnić ustalonych warunków. Będzie to nowy system dla wielu producentów i dystrybutorów roślin, gdyż dotychczas unijne wymogi odnosiły się tylko do konkretnych/wybranych rodzajów lub gatunków materiałów nasadzeniowych. Zarejestrowane profesjonalne podmioty będą musiały zapewnić identyfikowalność nabywanych i zbywanych roślin oraz, w zależności od przyjętego modelu funkcjonowania, prowadzić  ocenę ich zdrowotności lub zlecać jej przeprowadzenie PIORiN. Co do zasady ocena zdrowotności, przed zaopatrzeniem materiału w paszport roślin, będzie zadaniem podmiotu, poza określonymi w przepisach sytuacjami. Również paszporty roślin będzie mógł wydawać upoważniony podmiot. Dodatkowo informacje te będzie można zamieścić na etykiecie handlowej lub opakowaniu.

 

2. Jestem ogrodnikiem produkującym rośliny doniczkowe kwitnące (m.in. begonie, cyklameny, poinsecje, azalie) - czy nowe przepisy dotyczące rejestracji i paszportów roślin obejmują moją działalność?

 

Wszystkie rośliny sprzedawane jako rośliny doniczkowe, zgodnie z definicją zawartą w nowych przepisach – Rozporządzeniu 2016/2031, są uznawane za tzw. „rośliny przeznaczone do sadzenia” i są przedmiotem nowych regulacji. Paszport roślin będzie wymagany co najmniej przy przemieszczaniu w UE „roślin przeznaczonych do sadzenia”, pomiędzy podmiotami profesjonalnymi (np. przy sprzedaży przez producenta do hurtowni lub centrum ogrodniczego) i konsekwentnie takie podmioty profesjonalne – prowadzące obrót/przemieszczające rośliny wymagające paszportu roślin – będą podlegały rejestracji. Dla określenia czy kogoś ewentualnie nie dotyczą nowe przepisy kluczowa jest skala i forma sprzedaży wyprodukowanych roślin. W przypadku uprawy roślin w celach zarobkowych jest się tzw. „podmiotem profesjonalnym”. Podmiot profesjonalny może być zwolniony z obowiązku rejestracji w przypadku, gdy wyłącznie i bezpośrednio dostarcza małe ilości  „roślin przeznaczonych do sadzenia” użytkownikom ostatecznym czyli amatorom kupującym na swoje niezarobkowe potrzeby (nienabywających takich roślin w celach produkcyjnych, gospodarczych lub handlowych). „Bezpośrednio” wyklucza możliwość dostarczania/sprzedaży roślin do jakichkolwiek pośredników,  np. sklepów detalicznych, hurtowni, centrów ogrodniczych itp.  Wyłączenie nie dotyczy  sprzedaży użytkownikom ostatecznym poprzez umowy zawierane na odległość, czyli przez Internet, pocztę kurierską (tzw. pocztę kwiatową) i tym podobne. Pojęcie „małych ilości” nie jest na razie sprecyzowane, ale forma sprzedaży istotnie ogranicza wielkość takiej produkcji.

 

3. Kiedy podmiot profesjonalny może być zwolniony z obowiązku rejestracji w PIORiN?

 

Podmiot profesjonalny może być zwolniony z obowiązku rejestracji w przypadku, gdy wyłącznie i bezpośrednio dostarcza małe ilości określonych materiałów roślinnych użytkownikom ostatecznym czyli amatorom kupującym na swoje niezarobkowe potrzeby (nie nabywają ich w celach produkcyjnych, gospodarczych lub handlowych). Jednocześnie wyłączenie to nie dotyczy  sprzedaży poprzez umowy zawierane na odległość, czyli przez Internet, pocztę kurierską i tym podobne. Pojęcie „małych ilości” jak na razie nie jest doprecyzowane, ale forma sprzedaży istotnie ogranicza wielkość produkcji. 

 

4. Czy w sytuacji obrotu/przemieszczania roślin bezpośrednio pomiędzy producentem i pośrednikiem (odrębnie zarejestrowane podmioty profesjonalne) możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia przewidzianego w art. 82 Rozp. 2016/2013 tj. wyłączenie z obowiązku stosowania paszportów roślin?

 

Wyjątek określony w art. 82 Rozp. 2016/2031 dotyczy przypadku przemieszczania roślin w obrębie nieruchomości użytkowanych przez ten sam zarejestrowany podmiot i pomiędzy tymi nieruchomościami, które to znajdują się w niewielkiej odległości od siebie. W opisanej powyżej sytuacji jest mowa o dwóch zrejestrowanych podmiotach profesjonalnych, a więc nie ma zastosowania ten wyjątek.

 

5. Paszportowanie roślina np. w Holandii polega na drukowaniu wszystkich informacji z paszportu na doniczkach. W innych krajach są to etykiety, na których znajduje się dodatkowy nadruk. Z czym należy się liczyć w Polsce?

Rozp. 2016/2031  stanowi o tym, że paszporty roślin powinny być wydawane samodzielnie przez zarejestrowane i upoważnione podmioty profesjonalne. Wydawanie ich przez urząd jest rozwiązaniem uzupełniającym, a jest to konieczne tylko w ściśle określonych i ograniczonych przypadkach. Z tych względów, ale przede wszystkim przyczyn logistycznych i technicznych, PIORiN ograniczy wydawane paszporty roślin do dwóch typów – naklejki i etykiety do zawieszenia. Natomiast polscy producenci i dystrybutorzy, tak jak ich koledzy w innych państwach członkowskich UE, będą mogli samodzielnie przygotować i drukować paszporty, z uwzględnieniem wymogów określonych w przepisach UE (Rozp. 2016/2031 wraz z załącznikiem VII oraz Rozp. 2017/2313). Pozwoli im to dostosować paszporty roślin do swoich potrzeb, a przepisy dają również możliwość ich zamieszczania na etykiecie handlowej lub opakowaniu np. na doniczce.

 

6. Czy istnieje możliwość zamieszczenia kilku paszportów na jednym opakowaniu? Czy byłoby  możliwe zamieszczenie paszportu roślin na wydruku towarzyszącym przesyłce?

Zgodnie z art. 88 Rozporządzenia 2016/2031 paszporty roślin są umieszczane na jednostce handlowej danych roślin, a w przypadku gdy takie rośliny, produkty roślinne lub inne przedmioty są przemieszczane w opakowaniu, wiązce lub pojemniku, paszport roślin jest umieszczany na tym opakowaniu, wiązce lub pojemniku. „Jednostka handlowa”  to  najmniejsza jednostka handlowa lub inna jednostka użytkowa mająca zastosowanie na danym etapie wprowadzania do obrotu, która może stanowić część lub całość partii. Jednocześnie zgodnie z załącznikiem VII do ww. Rozporządzenia oraz Rozporządzeniem (UE) 2017/2313 w paszporcie roślin umieszcza się nazwę botaniczną  danego gatunku lub taksonu.  Uwzględniając przywołane powyżej przepisy, w zależności od formy sprzedaży roślin, jednostkami handlowymi mogą być pojedyncze rośliny, opakowania jednostkowe lub zbiorcze, a nawet cała przesyłka roślin tego samego gatunku lub ewentualnie rodzaju. W takiej sytuacji paszporty roślin powinny być dołączone do pojedynczych roślin lub do opakowań roślin tego samego gatunku lub rodzaju. W praktyce byłoby też możliwe umieszczenie kilku paszportów roślin na jednym opakowaniu jednostkowym lub zbiorczym dla kilku różnych rodzajów/gatunków np. mix cebul kwiatowych w opakowaniu jednostkowym lub przesyłka różnych roślin w opakowaniu zbiorczym w sprzedaży Internetowej. Ze względów praktycznych, gdy jednostką handlową jest przesyłka (np. cały samochód drzewek jabłoni CAC przemieszczanych do sadownika) wydaje się możliwe zamieszczenie paszportu(-ów) roślin na wydruku towarzyszącym przesyłce.   

 

7. Czy wystawiane paszporty muszą być ewidencjonowane – a jeżeli tak w jaki sposób?

Do kwestii „ewidencjonowania”, a raczej zapewnienia przez podmiot profesjonalny „identyfikowalności” dostarczanych do niego oraz dostarczanych przez niego roślin odnoszą się art. 69 i 70 Rozp. 2016/2031. Zapewnienie identyfikowalności jest obowiązkiem każdego podmiotu profesjonalnego,  któremu dostarczane są oraz dostarczających rośliny m.in. objęte wymogiem zaopatrzenia w paszport roślin (art. 69 Rozp. 2016/2031). Ponadto podmioty profesjonalne, którym dostarcza się lub które dostarczają rośliny powinny dysponować systemami lub procedurami umożliwiającymi zidentyfikowanie przemieszczeń tych roślin w obrębie swoich nieruchomości i pomiędzy nimi (art. 70).

 

8. Czy Paszporty będą musiały posiadać niepowtarzalne numery?

Zgodnie z załącznik VII do ww. Rozporządzenia oraz Rozporządzeniem (UE) 2017/2313 w paszporcie roślin podaje się kod identyfikacyjny danej rośliny, który może być traktowany jako niepowtarzalny numer (odpowiednik obecnego numeru paszportu). „Kod identyfikacyjny” oznacza kod literowy, liczbowy lub alfanumeryczny, który identyfikuje przesyłkę, partię lub jednostkę handlową, wykorzystywany do celów identyfikacji, w tym kody odnoszące się do danej partii, części zamówienia, serii, daty produkcji lub dokumentów podmiotu profesjonalnego. W przypadku paszportów roślin wydawanych przez WIORiN-y w miejscu kodu identyfikacyjnego będzie umieszczany numer paszportu.

Jednocześnie zgodnie z art. 83 ust. 2 Rozporządzenia 2016/2031 kod identyfikacyjny nie jest wymagany w przypadku, gdy rośliny przeznaczone do sadzenia są przygotowane w taki sposób, że są gotowe do sprzedaży użytkownikom ostatecznym bez jakichkolwiek dalszych przygotowań, o ile nie zachodzi ryzyko rozprzestrzeniania się agrofagów kwarantannowych dla Unii lub agrofagów objętych środkami.

 

9. Proszę o wyjaśnienie przepisów dotyczących wypełniana punktu C (kod identyfikacyjny) na paszportach roślin, które będą stosowane od 14 grudnia tego roku? Chodzi o konkretne dwa przypadki, kiedy to:

1.   producent sprzedaje towar do centrum ogrodniczego i z centrum ogrodniczego trafia do odbiorcy końcowego (użytkownika ostatecznego), którym jest klient detaliczny

2.   producent sprzedaje towar do hurtownika, hurtownik do sieci handlowej, sieć handlowa do klienta detalicznego (użytkownika ostatecznego).

W obu przypadkach rośliny nie są przesadzane do innego pojemnika, nie zmienia się ich stan fitosanitarny.

Co do zasady w obu przedstawionych przypadkach punkt C (kod identyfikacyjny) może nie być wypełniony, pod warunkiem, że „rośliny nie są przesadzane do innego pojemnika” i w tych przypadkach są gotowe do sprzedaży użytkownikom ostatecznym, a paszport roślin byłby na każdym pojemniku na etapie sprzedaży od producenta do centrum ogrodniczego lub hurtowni. Jednocześnie, nic się nie stanie jeżeli przy takiej formie obrotu roślinami ten punkt C będzie wypełniony. Należy zaznaczyć, że na opakowaniach zbiorczych dla tych pojemników, na etapach sprzedaży pomiędzy np. producentem a centrum ogrodniczym czy też pomiędzy producentem – hurtownikiem – centrum handlowym, powinien być paszport roślin (zamieszczony na opakowaniu zbiorczym) z wypełnionym także punktem C.

Analizując nowe przepisy prawne, trzeba mieć na uwadze aspekt tzw. identyfikowalność. Jeżeli na opakowaniach (zgodnie z możliwością określoną w art. 83.2 Rozp. 2016/2031) nie jest wypełniony punkt C, to producent musi zapewnić wypełnienie warunków określonych w art. 69 na etapie sprzedaży / dostarczania do hurtowni / centrum ogrodniczego (są to podmioty profesjonalne). Czyli musi  jako podmiot profesjonalny dostarczający rośliny prowadzić rejestr umożliwiający mu zidentyfikowanie, dla każdej jednostki handlowej podmiotu profesjonalnego, któremu ją dostarczono. Z definicji jednostki handlowej jest ona powiązana z partią (jednostka handlowa to część lub całość partii, a partia to określona liczba jednostek jednego towaru/roślin, która charakteryzuje się jednorodnością składu, pochodzenia i innymi odpowiednimi elementami). I w tym przypadku wypełnienie punku C może być ułatwieniem dla podmiotu i będzie ułatwiało wypełnienie obowiązków dot. identyfikowalności.

 

10. Czy wymagana jest urzędowa akceptacja wzorów paszportu, który chce stosować upoważniony zarejestrowany podmiot profesjonalny ?

Stosowane paszporty roślin muszą spełniać wszystkie wymogi określone w przepisach Rozp. 2016/2031 oraz 2017/2313. Przepisy unijne nie stanowią obowiązku urzędowej akceptacji wzorów paszportów roślin, które zamierza stosować zarejestrowany podmiot upoważniony do ich wydawania.  Również przepisy krajowe - obecnie obowiązującej ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin oraz projektowanej ustawy o ochronie roślin przed agrofagami (wg. aktualnego projektu) nie stanowią obowiązku takiej akceptacji. Kwestia ewentualnego skonsultowania wzorów jest całkowicie dobrowolna, do uznania podmiotu profesjonalnego. Niemniej jednak, leży to w interesie podmiotu profesjonalnego, gdyż zabezpiecza go (w przypadku zastosowania wzoru niezgodnego z wymogami określonymi w ww. przepisach) przed ewentualnym zakwestionowaniem  takiego paszportu przez PIORiN lub organizację ochrony roślin innego państwa członkowskiego.

 

11. Czy w przypadku przesadzenia roślin trzeba nadawać nowy paszport roślin?

Rośliny lub partie/jednostki handlowe roślin (w zależności od sposobu sprzedaży, typu odbiorcy i przyjętych rozwiązań przez podmiot) w momencie wyprowadzania z gospodarstwa powinny być zaopatrzone w paszporty roślin. W trakcie produkcji rośliny nie muszą/nie ma potrzeby, aby były zaopatrzone w paszport rośliny. Jeżeli chodzi o rośliny dostarczone przez inny profesjonalny podmiot do gospodarstwa z paszportem(-ami) roślin, które są następnie przesadzane,  również w momencie wprowadzania do obrotu/przemieszczania powinny być zaopatrzone w paszport roślin.

 

12. Prowadzimy działalność z zakresu wypożyczania roślin np. imprezy firmowe, dekoracje filmowe i teatralne, targi. Czy rozporządzenie nakłada na nas jakieś obowiązki? Czy każde przemieszczenie musi być ewidencjonowane i co z obowiązkiem paszportowym?

W przypadku wypożyczania (przemieszczanie/wyprowadzanie z miejsca produkcji) rośliny powinny być zaopatrzone w paszport roślin. Zgodnie z art. 81 Rozp. 2016/2031 paszport roślin nie jest wymagany w przypadku przemieszczania roślin dostarczanych bezpośrednio użytkownikom ostatecznym, którymi są osoby działające w celach niemieszczących się w ramach działalności handlowej, gospodarczej lub zawodowej tej osoby, która nabywa rośliny lub produkty roślinne na własny/osobisty użytek. Natomiast identyfikowalność, w przypadku takiego przemieszczania/wyprowadzania z gospodarstwa powinna być zapewniona co najmniej w przypadku podmiotów profesjonalnych (czyli ewidencjowanie klientów, którzy spełniają kryteria definicji podmiotu profesjonalnego wg. ww. Rozp. 2016/2031).

 

13. Czy fakt posiadania przez firmę ważnego certyfikatu dot. systemów zarządzania jakością (np. GLOBAL G.A.P.) w jakikolwiek sposób jest uwzględniane w przepisach Rozp. 2016/2013? Rzeczy takie jak śledzenie ruchu towarów i ich identyfikowalność wymagane w takich systemach, pokrywają się z wymaganiami wskazanymi przez przepisy odnośnie paszportyzacji roślin. Podmioty działające w takich systemach podlegają audytom jednostek certyfikujących na okoliczność spełnienia wymagań. Czy w takim razie coroczne kontrole WIORIN są konieczne?

Przepisy Rozp. 2016/2031 nie są powiązane z żadnymi certyfikatami zarządzania jakością. Posiadanie certyfikatu nie ma wpływu na przeprowadzanie kontroli przez WIORiN. Warunki ewentualnego zmniejszenia częstotliwości kontroli określone są w art. 91 Rozp. 2016/2031 oraz w przepisach Rozp. 2019/66.

 

14. Z art. 79 ust. 1 lit. a Rozporządzenia PE i Rady UE 2016/2013 wynika, że generalną zasadą jest wymaganie paszportów na wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona. Natomiast w tym samym art. 79 ust. 1 zdanie drugie czytamy, że KE „ustanowi wykaz tych roślin (…), których przemieszczanie na terytorium Unii wymaga paszportu roślin”. Jakie zatem rośliny wymagają paszportu? Wszystkie jak wynika z lit. a) czy tylko takie które będę w wykazie ustanowionym przez KE?

Art. 79 ust. 1  lit. a - e Rozp. 2016/2031 zawiera ogólną wytyczną dla Komisji Europejskiej co powinna uwzględnić przygotowując wykaz. W przypadku wytycznej określonej w lit. a „wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona” w wykazie zaprojektowanym przez Komisję zapis ten jest przeniesiony (jest analogiczny), gdyż ta dyspozycja jest zamknięta poprzez wyraz „wszystkie”. Dopiero przy realizacji wytycznych w lit. b - e Komisja wskazała określony asortyment oraz rodziny/rodzaje/gatunki. Czyli reasumując w przypadku roślin do sadzenia, innych niż nasiona, cały asortyment, który spełnia definicję „rośliny do sadzenia” będzie objęty wymogiem paszportowania, a wyłączenie będzie dotyczyło tylko roślin dostarczanych bezpośrednio użytkownikom ostatecznym (za wyjątkiem sprzedaży poprzez umowy zawierane na odległość np. Internet).

 

15. Gdzie będzie się można zapoznawać z lokalizacjami „stref chronionych”, „wykazem agrofagów kwarantannowych” czy też „wykazem RNQP” oraz „roślin zakazanych w imporcie do UE”?

Wykazy te dostępne są w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2019/2072 z dnia 28 listopada 2019 r. ustanawiające jednolite warunki wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin i uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 690/2008 oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2019.

 

16. Co oznacza skrót RNQP?

RNQP to skrót od określenia w j. angielskim dla regulowanych agrofagów niekwarantannowych. RNQP dotyczą tylko roślin przeznaczonych do sadzenia, w tym nasion. Są to agrofagi, które przenoszone są głównie przez określone rośliny przeznaczone do sadzenia, a ich występowanie powoduje niedopuszczalne skutki gospodarcze w odniesieniu do planowanego wykorzystania tych roślin i jednocześnie dostępne są możliwe do zastosowania i skuteczne środki pozwalające na zapobieżenie ich występowaniu. Wykaz regulowanych agrofagów niekwarantannowych znajduje się w zał. IV Rozporządzenia Wykonawczego Komisji 2019/2072. Należy również wyjaśnić, że w przetłumaczonej na język polski wersji ww. Rozporządzenia, w odniesieniu do tych agrofagów obowiązuje skrót „RAN”. Reasumując, RNQP – to skrót od angielskiej nazwy ww. agrofagów, a RAN – to skrót od polskiej nazwy tych agrofagów (RNQP=RAN).

 

17. Co to jest strefa chroniona w Unii?

W przypadku gdy agrofag kwarantannowy występuje na terytorium UE, lecz nie występuje na terytorium danego Państwa Członkowskiego UE lub jego części, możliwe jest uznanie tego obszaru za strefę chronioną w odniesieniu do tego agrofaga. Wykaz obszarów uznanych za strefy chronione w UE, ze wskazaniem odnoszących się do nich agrofagów oraz roślin, produktów roślinnych oraz przedmiotów, a także wymogów szczególnych, jakie muszą spełnić takie materiały/towary, aby mogły być wprowadzone do strefy określają przepisy UE (Rozporządzenie Wykonawcze Komisji nr 2019/2072). Paszport roślin uprawniający do przemieszczenia roślin do strefy chronionej musi zawierać odpowiednie określenie (tj. wyrazy Paszport roślin – strefa chroniona/ Plant passport – PZ, w prawym górnym rogu) oraz nazwę botaniczną agrofaga kwarantannowego dla  strefy chronionej lub jego kod (wzór paszportu roślin jest zawarty w Rozp. 2017/2313).

 

18. Czy  paszporty  mogą  być drukowane na etykiecie pętlowej (wówczas łatwo będzie można je zawiesić)?

Podstawowe wymogi dotyczące formatu paszportów roślin zawarte są w art. 83 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/2031 (zwanego dalej Rozporządzeniem 2016/2031), tj. „Paszport roślin musi mieć formę wyraźnie widocznej etykiety, wykonanej na jakimkolwiek podłożu odpowiednim do wydrukowania elementów (…) pod warunkiem że paszport roślin jest wyraźnie wyodrębniony w stosunku do wszelkich innych informacji lub etykiet umieszczonych na tym podłożu. Paszport roślin musi być wyraźnie widoczny i czytelny, zmiana umieszczonych na nim informacji musi być niemożliwa i muszą one być trwałe.” Jeżeli tzw. „pętla” będzie spełniała powyższe wymogi, to nie ma ograniczeń, aby był tam umieszczony paszport roślin.

 

19. Czy paszporty można drukować jako naklejki samoprzylepne i naklejać np. na doniczki roślin?

Tak, jest to możliwe/akceptowalne (również paszporty roślin wydawane przez PIORiN będą miały m.in. formę naklejek). Warunkiem jest aby spełniały wymogi o których mowa w  art. 83 Rozporządzenia 2016/2031.

 

20. Czy  jest  jakieś ograniczenie w wymiarze paszportu czy ma być on tylko na tyle duży aby być czytelny?

Wymiary paszportu roślin nie są określone (za wyjątkiem niektórych/ustalonych przypadków, gdy paszport roślin włączony jest w etykietę urzędową/kwalifikacji, a wymiary dla etykiety wynikają wówczas z przepisów „nasiennych”, np. dla sadzeniaków ziemniaka). Jak zostało to wskazane paszport roślin ma być czytelny „bez korzystania z narzędzi optycznych” (art. 2 Rozporządzenia Wykonawczego Komisji  2017/2313).

 

21. Co należy umieścić pod polem nazwa biologiczna? Czy to ma być nazwa łacińska/polska i ma się składać tylko z rodzaju czy rodzaju i gatunku?

Zgodnie z Rozporządzeniem 2017/2313 w paszporcie roślin powinna to być „Nazwa(-y) botaniczna(-e) danego gatunku lub taksonu w przypadku roślin”. Nazwa botaniczna to nazwa łacińska, zasadniczo gatunku lub rodzaju (z uwzględnieniem zasady, że wskazanie rodzaju lub gatunku (odpowiednio) jest konieczne, gdy do takiego poziomu („taksonu”) odnoszą się „wymogi szczególne” – przykładowo jeżeli wymogi dotyczą konkretnego gatunku, to powinna być użyta nazwa gatunku). W niektórych przypadkach możliwe jest użycie nazwy rodziny (brak, wymogów szczególnych, „jednorodna” rodzina np. Cactaceae). Takie ustalenia co do interpretacji zasady „nazwa gatunku lub taksonu” została nieformalnie uzgodniona przez państwa członkowskie.

 

22. Czy i kiedy należy ściągnąć paszporty z roślin które przyjechały? Kiedy wymienić paszport na własny i czy można sprzedać rośliny z paszportem innego podmiotu (tego od którego kupiono roślinę)?

Przepisy nie odnoszą się do kwestii czy i kiedy trzeba „ściągnąć paszporty z roślin które przyjechały”. Konieczne jest zrozumienie idei paszportu roślin, tj. wg. przepisów Rozporządzenia 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin (…): „Paszport roślin jest urzędową etykietą stosowaną w przypadku przemieszczania roślin (…) na terytorium Unii (…) poświadczającą zgodność ze wszystkimi wymogami określonymi w art. 85 (przytoczono przepis art. 78); Paszporty roślin są umieszczane przez dane podmioty profesjonalne na jednostce handlowej danych roślin (…) przed ich przemieszczeniem na terytorium Unii (przytoczono przepis art. 88)”.

Zasadniczo, aby nadany/wydany wcześniej (przez inny podmiot profesjonalny) paszport roślin „był jeszcze ważny” rośliny powinny nie być narażone na zmianę statusu fitosanitarnego w nowym miejscu, w którym istniało nowe zagrożenie fitosanitarne (np. kontakt z innymi roślinami, podłożem, wodą; czas przebywania w innym miejscu produkcji/dystrybucji, w szczególności nowy cykl uprawy czy sezon wegetacyjny, i in.). Drugi czynnik, który ma wpływ na to czy możliwe jest przemieszczanie roślin z paszportem innego podmiotu to zachowanie jednostki handlowej, do której dołączono paszport roślin (jeżeli jednostka handlowa ulega zmianie (np. partia roślin jest dzielona), to konieczne są nowe paszporty, dołączone do nowych jednostek handlowych np. paszporty były dołączone do tzw. wózków, a na dalszym etapie obrotu pomiędzy podmiotami profesjonalnymi jednostką handlową jest tzw. tacka/paletka lub pojedyncze rośliny).

Ponadto, należy mieć na względzie, że nawet jeżeli podmiot profesjonalny prowadzi obrót jednostkami handlowymi bez zmiany paszportów roślin, to jednocześnie jego system i procedury identyfikowalności muszą umożliwić zidentyfikowanie dla każdej jednostki handlowej podmiotów profesjonalnych, które je dostarczyły i odpowiednio którym poszczególne jednostki handlowe ten podmiot  dostarczył (art. 69 Rozporządzenie 2016/2031).

 

23. Co należy wpisać w polu nazwa państwa pochodzenia - czy ma to być kraj dostawcy od którego zakupiliśmy sadzonkę czy należy przepisać wartość z paszportu który otrzymaliśmy do rośliny. Przykładowo, szkółkarz A  w Polsce kupił roślinę z Niemiec więc na paszporcie który wystawia szkółkarz A jest kraj pochodzenia DE. Centrum ogrodnicze kupuje sadzonkę od szkółkarza A więc na paszporcie Centrum ogrodnicze ma jako kraj pochodzenia wpisać PL czy DE?

Oznaczenie kraju pochodzenia powiązana jest z pochodzeniem roślin w kontekście ich statusu fitosanitarnego. Wskazany kraj pochodzenia musi odzwierciedlać umiejscowienie „lokalizacji”, w której rośliny nabyły aktualny status (stan) fitosanitarny. Przykładowo, jeżeli podmiot profesjonalny w Polsce zakupił rośliny u podmiotu profesjonalnego z Niemiec, to po zmianie ich statusu (np. przesadzenie, uprawa, dłuższe przetrzymywanie itp.) powinien wskazać jako kraj pochodzenia Polska; jeżeli tylko zmieniono jednostki handlowe co spowodowało konieczność wydania nowych paszportów, to kraj pochodzenia może być określony jako Niemcy. Zasady te nie różnicują podmiotu profesjonalnego na szkółkarza i centrum ogrodnicze (w przypadku tylko obrotu/przemieszczania w łańcuchu, jeżeli zaistnieje konieczność wydania nowych paszportów przez centrum ogrodnicze to nadal może być wskazane pochodzenie Niemcy). Należy również pamiętać, że w przypadku zaistnienia konieczności prześledzenia dróg przemieszczania roślin i miejsc, które miały wpływ na ich status fitosanitarny (np. śledzenia źródła porażenia) informacje o kraju pochodzenia i czasie przebywania w poszczególnych miejscach/u poszczególnych podmiotów profesjonalnych będą analizowane na podstawie rejestrów dot. dostarczanych do nich i przez nich roślin, które to rejestry muszą prowadzić podmioty profesjonalne (art. 69 Rozporządzenia 2016/2031).

 

24. Czy szkółkarz musi uczestniczyć w jakimś szkoleniu aby móc samodzielnie wystawiać paszporty?

Nie, takie szkolenia nie wynikają z prawa unijnego jak i krajowego. Najistotniejsze wymogi dla podmiotów profesjonalnych, wynikające z Rozp. 2016/2031, to uaktualnienie informacji zawartych w rejestrze (lub złożenie wniosku o rejestrację) poprzez złożenie oświadczenia dotyczącego zamiaru wydawania przez podmiot profesjonalny paszportów dla roślin (art. 66). Ponadto podmiot profesjonalny ubiegający się o upoważnienie (zgodnie z art. 89) musi posiadać wiedzę niezbędną do przeprowadzania ocen, o których mowa w art. 87 Rozp. 2016/2031 (posiadanie wiedzy będzie weryfikowane poprzez zdanie egzaminu, organizowanego przez WIORiN) oraz dysponować systemami i procedurami umożliwiającymi mu wypełnianie jego obowiązków dotyczących identyfikowalności zgodnie z art. 69 i 70 (zakładany jest wymóg złożenia pisemnego opisu posiadanego systemu i procedur). Informacja o egzaminach jest udostępniona podmiotom profesjonalnym na stronie www.piorin.gov.pl w zakładce „Egzamin dla podmiotów”. Upoważnienia będą natomiast wydane dopiero po 14.12.2019 r. (gdy przepisy Rozp. 2016/2031 zaczną obowiązywać/być stosowane). W celu uzyskania szczegółowych informacji podmioty powinny kontaktować się z właściwym WIORiN, gdyż działania będą zależne od kilku czynników, przede wszystkim: tego czy jest się już wpisanym do obecnego rejestru przedsiębiorców czy też nie, jeżeli jest się już wpisanym to czy posiadane jest już upoważnienie do wydawania/wypełniania paszportów/etykiet i zakres tego upoważnienia, a także kiedy nastąpi zgłoszenie o wydanie upoważnienia - jaki będzie w tym momencie stan prawny (obowiązujące prawo krajowe, obwiązujące już lub jeszcze nie Rozp. 2016/2031).

 

25. Gdzie można znaleźć wykaz agrofagów kwarantannowych oraz informacje na temat ich wykrywania? Czy są jakieś rządowe strony informacyjne gdyż wskazuje na to rozporządzenie Komisji UE?

Wykaz agrofagów znajduje się w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2019/2072 z dnia 28 listopada 2019 r. ustanawiającym jednolite warunki wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin i uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 690/2008 oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2019. Rozporządzenie to dostępne jest tutaj: http://piorin.gov.pl/zdrowie-roslin/nowe-prawo-ue/zatwierdzone-akty-prawne,4.html. Informacji nt. objawów, biologii, dróg rozprzestrzeniania i sposobów zwalczania/zapobiegania należy poszukiwać we własnym zakresie (instytuty branżowe, strony PIORiN, anglojęzyczne np. EPPO, CABI, publikacje branżowe itp.). Niemniej również obecnie podmioty, które są zarejestrowane w rejestrze przedsiębiorców (prowadzonym przez PIORiN) na podstawie obowiązujących przepisów powinny prowadzić we własnym zakresie lustracje pod kątem organizmów szkodliwych, a więc powinny posiadać odpowiednią wiedzę.

 

26. Czy faktycznie każda jedna obojętnie jaka sztuka rośliny do sadzenia musi posiadać paszport czy zostanie to zawężone do konkretnych rodzajów?

Art. 79 ust. 1  lit. a Rozp. 2016/2031 zawiera ogólną wytyczną dla Komisji Europejskiej co powinna uwzględnić przygotowując wykaz „roślin (…), których przemieszczanie na terytorium Unii wymaga paszportu roślin”. W przypadku wytycznej określonej w lit. a) określono „wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona”. Czyli w przypadku roślin do sadzenia, innych niż nasiona, cały asortyment, który spełnia definicję „rośliny do sadzenia” będzie objęty wymogiem paszportowania. Trzeba natomiast pamiętać, że paszport roślin jest wymagany co najmniej przy przemieszczaniu pomiędzy podmiotami profesjonalnymi i musi być dołączony co najmniej do jednostki handlowej (jednostką handlową nie w każdym przypadku musi być/będzie „sztuka rośliny do sadzenia”).

 

27. W jaki sposób możemy zgłosić do akceptacji przez Państwa przygotowany przez nas wzór paszportu, który będziemy chcieli drukować? Czy powinniśmy również zgłosić w jaki sposób i na jakim materiale będziemy drukować nowe paszporty?

W przepisach prawa nie określono dla podmiotów obowiązku zgłaszania wzorów paszportów do akceptacji Inspekcji. Kwestia ewentualnego skonsultowania wzorów jest całkowicie dobrowolna, do uznania podmiotu profesjonalnego. Niemniej jednak, zalecamy skonsultowanie wzorów z Inspekcją, gdyż zabezpieczy to Państwa (w przypadku zastosowania wzoru niezgodnego z wymogami określonymi w przepisach) przed ewentualnym zakwestionowaniem takiego paszportu przez PIORiN lub organizację ochrony roślin innego państwa członkowskiego. Wzór paszportu można skonsultować z najbliższym oddziałem WIORiN lub z Działem Nadzoru Fitosanitarnego WIORiN. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do danego wzoru paszportu roślin, ww. jednostki będą mogły skonsultować się również z Głównym Inspektoratem. Materiał, na którym będą drukowane paszporty powinien być trwały, a paszport wyraźnie widoczny i czytelny, oraz zmiana umieszczonych na nim informacji musi być niemożliwa (art. 83 Rozporządzenia 2016/2031).

 

28. W jakiej formie i w jakim miejscu oraz w jakim terminie będzie odbywał się egzamin potwierdzający posiadanie wiedzy dotyczącej wykonywania ocen do celów wydawania paszportów roślin? W jaki sposób można zgłaszać uczestników?

Szczegółówe informacje w zakresie egzaminu dostępne są tutaj: http://piorin.gov.pl/zdrowie-roslin/paszportowanie-roslin/egzamin-dla-podmiotow/

 

29. W jaki sposób mają być rejestrowane i przechowywane wyniki oceny dla wydawania paszportów?

Kontrole mogą być rejestrowane, dokumentowane i przechowywane w formie „papierowej” albo w formie elektronicznej. Inspektor kontrolujący dany podmiot będzie ustalał z upoważnionym podmiotem, sposób prowadzenia przez niego rejestru oraz minimalny zakres danych, który powinien znaleźć się w dokumentacji podmiotu. W dokumentacji tej powinny znaleźć się co najmniej następujące dane: data kontroli, kontrolowany/e agrofag/i, kontrolowane rośliny, wielkość skontrolowana, wyniki kontroli, informacja o podjętych działaniach w przypadku podejrzenia wystąpienia agrofaga lub objawów przez niego powodowanych, informacja o pobranych próbach (jeżeli będą pobierane) i wyniki badań (w formie dokumentu), a także nazwisko osoby przeprowadzającej kontrolę.

 

30. Czy są określone wymogi w jakiej formie ma być prowadzony rejestr identyfikowalnością?

Nie ma ściśle określonej formy w jakiej ma być prowadzony rejestr identyfikowalności przez podmioty. W art. 69 Rozporządzenia 2016/2031 wskazano jakie informacje powinny zawierać rejestry prowadzone przez podmioty profesjonalne (w zależności od prowadzonej przez te podmioty działalności). Dla podmiotów upoważnionych do wydawania paszportów roślin, wymóg ten został określony w art. 69 ust. 3 ww. Rozporządzenia. Zgodnie z przedmiotowymi przepisami ww. podmiot będzie miał obowiązek rejestrowania następujących danych:

  • imię i nazwisko lub nazwę podmiotu profesjonalnego, który dostarczył daną jednostkę handlową,
  • imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, któremu dana jednostka handlowa została dostarczona (sprzedana),
  • stosowne informacje odnoszące się do paszportu roślin (zarówno roślin zakupionych i roślin sprzedawanych):
  • nr rejestracyjny,
  • nazwę botaniczną,
  • kod identyfikacyjny,
  • kraj pochodzenia,
  • kod agrofaga – jeśli był to paszport dla strefy chronionej

Należy również wskazać, że rejestr ten będzie mógł zawierać więcej danych, które pozwolą podmiotowi na sprawne zidentyfikowanie nabywanych, zbywanych i przemieszczanych w obrębie nieruchomości roślin.

 

31. Czy drewniana skrzyniopaleta oraz metalowy wózek CC służące do przewozu sprzedanych roślin mogą być traktowane jako jednostka handlowa?

Tak, mogą być traktowane jako jednostka handlowa, pod warunkiem, że znajdują się w tej skrzyniopalecie lub wózku CC rośliny z jednej partii.

 

32. W jaki sposób ma być przeprowadzane identyfikowanie i monitorowanie punktów krytycznych pod względem zagrożenia fitosanitarnego dotyczącego procesu produkcji oraz przemieszczania roślin? W jaki sposób należy prowadzić oraz przechowywać dokumentację dotyczącą tego zagadnienia?

Podmiot upoważniony do wydawania paszportów roślin przed dołączeniem paszportów do przemieszczanych roślin ma obowiązek zapewnienia, że rośliny te:

  • są wolne od regulowanych agrofagów niekwarantannowych (art. 37 ust. 1 Rozp. 2016/2031),
  • spełniają wymagania szczególne lub równoważne (art. 41),
  • są wolne od organizmów kwarantannowych (art. 85),
  • były kontrolowane przez upoważniony podmiot, w odpowiednim czasie (art. 87).

Potwierdzenie prowadzenia kontroli oraz spełnienia ww. wymogów powinno być przez podmiot upoważniony w odpowiedni sposób dokumentowane. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, podmiot może także skonsultować sposób prowadzenia/dokumentowania wykonywanych przez niego czynności z jednostką WIORiN, która będzie prowadziła u niego kontrole. Niemniej jednak, to podmiot powinien samodzielnie, znając specyfikę swojej produkcji i obrotu, zidentyfikować punkty krytyczne pod względem zagrożenia fitosanitarnego i ustalić odpowiednie działania prewencyjne np. dostawy roślin od innych podmiotów (np. obowiązkowa inspekcja roślin na wejściu, wydzielone pomieszczenia do czasu dokonania inspekcji lub przez ustalony okres „kwarantanny”), dezynfekcja kół środków transportu przy wjeździe do nieruchomości, stosowanie zasad higieny w trakcie uprawy roślin (ograniczony dostęp do pomieszczeń,
w których uprawiane są rośliny, zabezpieczenia obiektów przed nalotem szkodników z zewnątrz, używanie odrębnych narzędzi (np. sekatorów) do każdej partii podczas prowadzenia prac pielęgnacyjnych, regularna dezynfekcja narzędzi po każdym użyciu itp.).

 

33. Czy rośliny cebulowe tworzące dekorację sezonową przeznaczoną do ostatecznego odbiorcy, ale sprzedawana przez Firmę do sieci handlowych powinny być zaopatrzone w paszport roślin? Nie są to rośliny przeznaczone do sadzenia w ogrodzie czy terenie zieleni, a ich żywotność trwa maksymalnie 7-14 dni. Produkty są sprzedawane w fazie kwitnienia.

Zgodnie z art. 79 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin, m.in. wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia, przemieszczane na terytorium Unii wymagają zaopatrzenia w paszport roślin. Zgodnie zaś z definicją zamieszczoną w art. 2 pkt 4 ww. Rozporządzenia „rośliny przeznaczone do sadzenia” oznaczają rośliny, które są przeznaczone do sadzenia lub przesadzenia lub pozostają posadzone. Mając na uwadze powyższe, sprzedawanym do sieci handlowych ww. roślinom cebulowym, powinien towarzyszyć paszport roślin.

Zgodnie z art. 88 Rozporządzenia 2016/2031, paszporty roślin są umieszczane przez dane podmioty profesjonalne na jednostce handlowej danych roślin, a w przypadku gdy takie rośliny są przemieszczane w opakowaniu, wiązce lub pojemniku, paszport roślin jest umieszczany na tym opakowaniu, wiązce lub pojemniku.

W kontekście powyższego, do przemieszczanych (sprzedawanych) roślin do danego podmiotu profesjonalnego (np. supermarketu), może być dołączony 1 paszport roślin, do całej jednostki handlowej roślin. „Jednostka handlowa” to najmniejsza jednostka handlowa lub inna jednostka użytkowa mająca zastosowanie na danym etapie wprowadzania do obrotu, która może stanowić część lub całość partii. Jednostką handlową może być np. wózek CC/paleta/skrzyniopaleta/karton/tacka lub inne „opakowanie” zbiorcze, w którym sprzedawane są rośliny. Paszport roślin nie musi być dołączany do każdej doniczki.

 

34. Czy rośliny tworzące dekorację okolicznościową (np. choinka z dekoracją) nie przeznaczoną do sadzenia powinny powiadać paszport roślin?

W przypadku przemieszczania (sprzedaży) roślin tworzących dekorację okolicznościową również będzie wymagany paszport roślin, o ile rośliny te są posadzone w podłożu - spełniona zostanie bowiem definicja „roślin przeznaczonych do sadzenia”, która obejmuje również rośliny posadzone.

 

35. Czy sprzedając rośliny przez Internet (np. na aukcjach internetowych) muszę być zarejestrowany? Czy takie rośliny muszą być zaopatrzone w paszport roślin?

Zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 2 pkt 9 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/2031 obowiązkowy rejestracji podlegają tzw. „podmioty profesjonalne” - oznaczają one każdą osobę prawa publicznego lub prywatnego, zaangażowaną profesjonalnie w jedną lub większą liczbę następujących czynności w odniesieniu do roślin, oraz ponoszącą za nie odpowiedzialność prawną: a) sadzenie; b) hodowla; c) produkcja, w tym uprawa, mnożenie i utrzymywanie; d) wprowadzanie, przemieszczanie na terytorium Unii oraz wyprowadzanie poza terytorium Unii; e) udostępnianie na rynku; f) przechowywanie, gromadzenie, wysyłanie i przetwarzanie.

Produkcja i sprzedaż roślin przez Internet spełnia przesłanki określone w definicji „podmiotu profesjonalnego” i podmiot taki powinien być wpisany do rejestru podmiotów profesjonalnych, prowadzonego przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Ewentualne zwolnienie z obowiązku wpisu do rejestru podmiotów profesjonalnych, o którym mowa w art. 65 ust 3 ww. Rozporządzenia, może obejmować podmioty, które dostarczają wyłącznie i bezpośrednio użytkownikom ostatecznym małe ilości roślin, w sposób inny niż w ramach sprzedaży przez umowy zawierane na odległość (a więc właśnie sprzedaż przez Internet). Sprzedawane rośliny będą musiały być zaopatrzone w paszport roślin jeżeli są to "rośliny przeznaczone do sadzenia”, co oznacza rośliny, które są przeznaczone do sadzenia lub przesadzenia lub pozostają posadzone.

 

36. Sprzedaż roślin do sadzenia przez Internet

Jeżeli ma miejsce sprzedaż roślin do sadzenia, poprzez umowy zawierane na odległość (np. aukcje internetowe, sklepy internetowe, Allegro, Olx, Facebook, poczta kwiatowa), to rośliny muszą być zaopatrzone w paszport roślin.

Paszport roślin może być wydany (po spełnieniu określonych wymagań zdrowotnościowych),  tylko dla podmiotów wpisanych do urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych.

Oznacza to, że osoba sprzedająca przez Internet nawet małe ilości roślin / nadwyżki z własnej produkcji/ rośliny ze swojego prywatnego parapetu - musi być zarejestrowana i musi zaopatrywać te rośliny w paszporty roślin.

 

Poniżej szczegółowe wyjaśnienia zagadnienia, z uwzględnieniem podstaw prawnych:

Z przepisów Rozporządzenia 2016/2031 (art. 79, 88) wynika, że wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia, przemieszczane na terytorium Unii Europejskiej wymagają zaopatrzenia w paszport roślin.

W art. 81 ust. 1 tego Rozporządzenia określono wyjątek od powyższego obowiązku i wskazano, że paszport roślin nie jest wymagany w przypadku przemieszczania roślin, dostarczanych bezpośrednio użytkownikom ostatecznym, w tym ogrodnikom amatorom. Wyjątek ten nie ma jednak zastosowania do użytkowników ostatecznych, otrzymujących te rośliny w ramach sprzedaży poprzez umowy zawierane na odległość (np. Internet) – art. 81 ust. 1a) ww. Rozporządzenia.

Paszport roślin może zaś być wydany tylko dla podmiotów wpisanych do urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych (jednym z elementów obowiązkowych do wypełnienia na paszporcie roślin jest numer wpisu do rejestru podmiotu dla którego dany paszport został wydany). 

 

37. Wymiana roślin pomiędzy hobbystami/ amatorami ogrodnikami

Jeżeli kolekcjoner ogrodnik / hobbysta będzie wymieniał się roślinami z innym hobbystą/amatorem ogrodnikiem, to nie musi być wpisany do rejestru podmiotów, a rośliny te będą mogły być przekazane drugiemu hobbyście bez paszportu roślin. Jednak, należy podkreślić jeszcze raz, że nie może być to w formie sprzedaży przez Internet.

 

Szczegółowe wyjaśnienia zagadnienia, z uwzględnieniem podstaw prawnych, jak w punkcie powyżej (pkt 36).

 

38. Czy amator ogrodnik/ hobbysta jest podmiotem profesjonalnym w rozumieniu przepisów prawa w zakresie zdrowia roślin?

Prowadzenie sprzedaży roślin do sadzenia i osiąganie z tego korzyści finansowych oznacza zaangażowanie profesjonalne, a więc amator ogrodnik/ hobbysta który prowadzi sprzedaż roślin jest podmiotem profesjonalnym.

Nie wszystkie jednak „podmioty profesjonalne” podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców.

Jeżeli amator ogrodnik/ hobbysta dokonuje wymiany roślin do sadzenia wyłącznie i bezpośrednio z użytkownikami ostatecznymi (w tym z innymi hobbystami), to nie podlega obowiązkowi wpisu do rejestru podmiotów profesjonalnych.

Jeżeli  dana osoba dokonuje sprzedaży roślin do sadzenia przez Internet, to podlega obowiązkowi wpisu do rejestru, a sprzedawane rośliny muszą być zaopatrzone w paszport roślin.

 

Poniżej szczegółowe wyjaśnienia zagadnienia, z uwzględnieniem podstaw prawnych:

Link do Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin (…), w różnych wersjach językowych (w tym po angielsku i po polsku):

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1576660838836&uri=CELEX:32016R2031

 

Zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 2 pkt 9 ww. Rozporządzenia „podmiot profesjonalny” - oznacza każdą osobę prawa publicznego lub prywatnego, zaangażowaną profesjonalnie w jedną lub większą liczbę następujących czynności w odniesieniu do roślin, oraz ponoszącą za nie odpowiedzialność prawną: a) sadzenie; b) hodowla; c) produkcja, w tym uprawa, mnożenie i utrzymywanie; d) wprowadzanie, przemieszczanie na terytorium Unii oraz wyprowadzanie poza terytorium Unii; e) udostępnianie na rynku; f) przechowywanie, gromadzenie, wysyłanie i przetwarzanie.

Prowadzenie sprzedaży roślin i osiąganie z tego korzyści finansowych, oznacza zaangażowanie profesjonalne.  

Obowiązek wpisu do rejestru podmiotów profesjonalnych wynika z art. 65 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/2031. Obowiązkowi temu podlegają m.in. podmioty profesjonale przemieszczające w Unii rośliny wymagające zaopatrzenia w paszport roślin.

Wyłączenia z obowiązku rejestracji, zostały określone w art. 65 ust. 3 ww. Rozporządzenia. W artykule tym wskazane jest, że z obowiązku rejestracji zwolnione są m.in. podmioty, które dostarczają wyłącznie i bezpośrednio użytkownikom ostatecznym małe ilości roślin w sposób inny niż w ramach sprzedaży poprzez umowy zawierane na odległość.

Z powyższego wynika więc jednoznacznie, że jeśli podmiot sprzedaje małe ilości roślin wyłącznie i bezpośrednio użytkownikom ostatecznym, to nie musi być wpisany do rejestru podmiotów profesjonalnych, a tym samym sprzedawane przez tę osobę rośliny nie muszą być zaopatrywane w paszport roślin. Jednak, wyłączenie to nie dotyczy podmiotów, które sprzedają rośliny przez Internet.

Należy również wyjaśnić, że nie jest konieczne szczegółowe doprecyzowanie pojęcia „małe ilości roślin”, gdyż wskazana w ww. przepisie prawa forma sprzedaży (bezpośrednio) i charakter nabywcy roślin (użytkownik ostateczny) determinują skalę produkcji/działalności tego podmiotu.

 

39. Interpretacja przepisów w zakresie rejestracji i wydawania paszportów przez Państwa Unii

Rozporządzenie Parlamentu i Rady 2016/2031 obowiązuje w całej Unii. Wszystkie państwa Unii stosują ww. akt prawny bezpośrednio. Oznacza to, że z mocy prawa akt ten podlega stosowaniu w porządkach prawnych państw członkowskich i nie jest przenoszony do przepisów prawa krajowego każdego z państw członkowskich, a tym samym poszczególne państwa nie mogą regulować kwestii ustalonych w ww. Rozporządzeniu.

Niemniej jednak, z uwagi na sygnały zgłaszane do GIORiN przez polskie podmioty, odnośnie różnej interpretacji przez państwa Unii ww. przepisu, dotyczącego zakresu podmiotów podlegających obowiązkowi wpisu do rejestru podmiotów profesjonalnych, Główny Inspektorat zwróci się o stanowisko w ww. kwestii do Komisji Europejskiej oraz do innych państw członkowskich UE.

 

Link do Rozporządzenie Parlamentu i Rady 2016/2031 został wskazany w odpowiedzi powyżej, pkt 38.

 

Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). GIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.piorin.gov.pl.

 

Zgłoś błąd