14 Grudnia 2019
NOWY GATUNEK OWADA CIEPŁOLUBNEGO WĘDRUJE NA PÓŁNOC POLSKI Drukuj
Jesienią 2019 roku w Wielkopolsce zaobserwowano występowanie nowego, nie notowanego dotychczas w naszym regionie, pluskwiaka Oxycarenus lavaterae (Fabricius,1787).
W ostatnich dniach września br. autor doniesienia obserwował dziwne skupiska owadów
w Kaliszu przy ul. Kresowej, na pniach drzew lipy drobnolistnej, robinii akacjowej nazywaną też zwyczajowo akacją i jarzębu szwedzkiego. W pobranej próbce zostały zidentyfikowane, przez wojewódzkie laboratorium fitosanitarne WIORiN w Poznaniu, pluskwiaki Oxycarenus lavaterae. Pod koniec października do Wojewódzkiego Inspektoratu przekazana została informacja z Urzędu Miejskiego w Nowym Tomyślu o pladze owadów występujących na nasadzeniach drzew miejskich, które wywołują niepokój mieszkańców pobliskich domów, gdyż stają się nieproszonymi lokatorami mieszkań. Pobrane przez inspektorów miejscowego Oddziału WIORiN próby potwierdziły występowanie tego samego pluskwiaka, co w Kaliszu. Więcej na temat O. lavaterae można przeczytać w Heteroptera Poloniae – Acta Faunistica vol. 13 13-17 Opole, 21 II 2019, Barbara Lis i współautorzy. W publikacji autorzy podają dotychczasowy zasięg występowania: woj. podkarpackie (pierwsze stwierdzenie w Polsce 2016), dolnośląskie (2018), opolskie (2018) i górnośląskie (2019). Ponieważ nie ma dotychczas oficjalnej polskiej nazwy tego pluskwiaka, autorzy sugerują nazwę „Skupieniec lipowy”. Występowanie owada rejestrowano w takich krajach jak: Afryka Pd., Arabia Saudyjska, Jemen, Portugalia, Hiszpania, Francja (południe), Słowacja, Austria, Niemcy, Szwajcaria, Węgry, Chorwacja, Słowenia i Czarnogóra, a więc w krajach cieplejszych niż Polska. Obserwacje z Wielkopolski dowodzą, że owad przesuwa zasięg swojego występowania w kierunku północy naszego kraju. Może to również symptom ocieplającego się klimatu. Ponieważ literatura podaje, że pluskwiak ginie w 99 % przy temp. minus 15oC, autor postanowił obserwować ich zachowanie na stwierdzonym stanowisku w Kaliszu. Obserwacje przeprowadzone w dniu 9.11. br., po jesiennych przymrozkach (-6 do -40C), wykazały intensywne występowanie skupisk owadów, ale tylko na pniach lip. Następne obserwacje przeprowadzono w dniach 30.11. i 8.12.br., (znowu po kilkudniowych przymrozkach od -6 do -10C), potwierdziły nadal liczne zgrupowania owadów na pniach lip, przy czym dało się zauważyć, że kolonie przeniosły się też wyżej w korony drzew i skupiały się głównie po południowej stronie drzew. Żywe owady obserwowano również u podstawy pnia lipy pod zeschłymi liśćmi. Spostrzeżenia te potwierdzają, że owad szuka na lipach miejsca do przezimowania.
Dotychczas nie udowodniono, aby O. lavaterae („Skupieniec lipowy”) powodował szkody gospodarcze w produkcji roślinnej, nie ma też w Polsce zarejestrowanych chemicznych środków ochrony roślin do jego zwalczania.
Autor tekstu i fotografii: Adam Błochowiak – Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin
i Nasiennictwa w Poznaniu.
Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). WIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej http://piorin.gov.pl/wiorin/wielkopolskie
