13 Maja 2024

Monitoring występowania agrofagów podlegających obowiązkowi zwalczania Drukuj

Monitoring występowania agrofagów podlegających obowiązkowi zwalczania
tj. mątwików (Globodera pallida, Globodera rostochiensis) i raka ziemniaka (Synchytrium endobioticum).

 

Pracownicy WIORiN Kielce O/Staszów, w ramach monitoringu występowania agrofagów szkodliwych Globodera pallida, Globodera rostochiensis oraz Synchytrium endobioticum corocznie pobierają próby gleby z pól przeznaczonych pod uprawę ziemniaków (Solanum tuberosum).

Próby gleby pobierano zgodnie z obowiązującą metodyką, przy użyciu laski Egnera. Jest to przyrząd służący do pobierania próbek gleby o średnicy kanału 2 cm, pozwalający uzyskiwać próby glebowe z głębokości do 20 cm. Próby pobierano z miejsc równomiernie rozmieszczonych na całej powierzchni pola. Zaopatrzone w etykiety próby, zostały przewiezione do Oddziału Centralnego Laboratorium w Kielcach.

Mątwiki to nicienie, które są poważnymi szkodnikami ziemniaka, zmniejszającymi plony i ograniczającymi jakość bulw. Tworzą one kuliste cysty na korzeniach ziemniaka i innych roślin żywicielskich, co prowadzi do wytwarzania mniejszej liczby bulw o zredukowanych rozmiarach. Wewnątrz cyst znajdują się osobniki młodociane, które opuszczając ich wnętrze mogą porażać korzenie roślin żywicielskich. Na częściach nadziemnych obserwuje się placowo gorszy rozwój roślin – więdnięcie, żółknięcie, zamieranie roślin.

Rak ziemniaka to choroba, której sprawcą jest grzyb Synchytrium endobioticum, objawiająca się powstawaniem na bulwach ziemniaków, kalafiorowatych narośli, gniciem bulw powodując obniżenie lub całkowite zniszczenie plonu. Objawy choroby zazwyczaj nie występują na nadziemnych częściach roślin, niekiedy porażeniu może ulec dolna część pędu oraz stykające się z glebą liście. Na pędach i w pachwinach liści tworzą się wówczas zielone, rakowate narośla, natomiast porażone liście ulegają silnemu zniekształceniu, grubieją i brunatnieją.

Oba agrofagi mogą pozostawać w glebie nawet przez kilkadziesiąt lat (również bez obecności żywiciela) w postaci zarodni przetrwalnikowych oraz cyst. Głównymi drogami rozprzestrzeniania tych agrofagów są porażone sadzeniaki oraz podłoże przywierające do materiału rozmnożeniowego i maszyn rolniczych.