07 Sierpnia 2023
Zapobiegaj rozprzestrzenianiu się Inwazyjnych Gatunków Obcych (IGO) Drukuj
Niecierpek...
Rolnictwo europejskie w dużym stopniu opiera się na uprawie roślin, które nie pochodzą z naszego kontynentu, ale na stałe wpisały się w pejzaż krajowych zasiewów. Przykładami są: ziemniak czy kukurydza, które przywędrowały do Polski z Ameryki Południowej, a pszenica - najbardziej cenione zboże, dotarła do nas z Azji. Wyżej wymienione, jak i inne gatunki roślin wykorzystywane w rolnictwie, ogrodnictwie i leśnictwie, przyniosły ludziom wiele korzyści. Jednakże pewna część gatunków obcych, a dokładnie 1 gatunek na 100 wprowadzonych poza naturalny zasięg występowania, staje się gatunkiem inwazyjnym, który może powodować zagrożenie dla rodzimych ekosystemów, a nawet dla zdrowia ludzi.
Reprezentantami inwazyjnych gatunków roślin zielnych są np.: Niecierpek gruczołowaty (Impatiens glandulifera), Rozplenica szczecinkowata (Pennisetum setaceum), Chmiel japoński (Humulus scandens) czy Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi).
W Konwencji o różnorodności biologicznej inwazyjne gatunki obce uważane są za jedno z największych zagrożeń dla różnorodności biologicznej, ustępujące, pod względem ważności, tylko utracie i degradacji siedlisk. Najbardziej istotne cechy, którymi charakteryzują się wspomniane gatunki roślin to m.in. szybki wzrost, cykl rozwojowy charakteryzujący się wczesnym kwitnieniem i wysiewem dużej ilości nasion, efektywne rozmnażanie wegetatywne i rozprzestrzenianie się, odporność na choroby i szkodniki.
Często takimi cechami charakteryzują się rośliny wprowadzane w ogrodnictwie ozdobnym i właśnie ta droga została określona jako główny sposób inwazji gatunków obcych (ucieczka roślin wodnych ze stawów ogrodowych, akwariów, roślin ozdobnych z pryzm kompostowych, itp.). Poza ekonomicznymi stratami związanymi z eliminacją niepożądanych roślin są jeszcze straty w plonach upraw, drzewostanach leśnych, infrastrukturze, itp.
Zarówno profesjonalni ogrodnicy, jak i amatorzy, powinni zapobiegać rozprzestrzenianiu się inwazyjnych gatunków obcych.
W tym celu użytecznym może być Kodeks postępowania w zakresie ogrodnictwa i inwazyjnych roślin obcych, w którym są określone dobre praktyki będące zachętą dla branży ogrodniczej i wszystkich miłośników ogrodnictwa do ograniczania i kontrolowania przypadków wprowadzania IGO w naszym środowisku.
Wszyscy musimy zadbać o to, aby:
- mieć wiedzę, czy rośliny, które kupujemy, sprzedajemy lub uprawiamy znajdują się na liście Inwazyjnych Gatunków Obcych (IGO), która znajduje się pod adresem: Inwazyjne gatunki obce (IGO) - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska - Portal Gov.pl (www.gov.pl)
- unikać stosowania roślin zaliczanych do Inwazyjnych Gatunków Obcych (IGO) w publicznych nasadzeniach na dużą skalę
- wybierać rośliny zastępcze zamiast Inwazyjnych Gatunków Obcych (IGO)
- starannie usuwać odpady roślin i w odpowiedni sposób je zagospodarowywać
- wprowadzać dobre praktyki produkcyjne, aby unikać niezamierzonego wprowadzania i rozprzestrzeniania się Inwazyjnych Gatunków Obcych (IGO)
- zwracać szczególną uwagę na to, aby wszystkie sprzedawane gatunki były wyraźnie i prawidłowo oznaczone
- podejmować działania w zakresie informowania i popularyzacji powyższej wiedzy w społeczeństwie.
Rozszerzając listę roślin, które uprawiasz (nawet hobbistycznie), zwracaj uwagę na Inwazyjne Gatunki Obce (IGO).