27 Kwietnia 2023
Tomato brown rugose fruit virus- nowe zagrożenie dla pomidorów w Polsce Drukuj
lustracja sadzonek...
lustracja sadzonek...
Wirus brunatnej wyboistości owoców pomidora (Tomato brown rugose fruit virus, ToBRFV) stanowi nowe zagrożenie dla upraw pomidora w Polsce. Przenosi się podobnie jak inne wirusy roślinne, w sposób mechaniczny, w wyniku bezpośredniego kontaktu pomiędzy roślinami, na narzędziach ogrodniczych, odzieży, rękawicach itp., a na większe odległości na roślinach do sadzenia, materiale do szczepienia oraz nasionach. Dla konsumenta najbardziej widocznym objawem porażenia przez tego agrofaga są zmiany na owocach, na których widać żółte lub brązowe plamy, owoce mogą być też pomarszczone i zdeformowane. Taki owoc traci wartość handlową, a producent osiąga niskie plony.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami rozsada i nasiona pomidora mogą być przemieszczane w obrębie UE po spełnieniu określonych wymagań fitosanitarnych, w tym kontroli urzędowej na obecność ww. wirusa. Działania te mają na celu zmniejszenie zagrożenia ze strony ToBRFV, eliminację negatywnych skutków wynikających z wymiany handlowej oraz nadzór nad produkcją materiału rozmnożeniowego w taki sposób, aby spełniał on wymagania zdrowotnościowe i jakościowe.
Kontrole na obecność wirusa prowadzone są przez inspektorów WIORiN we Wrocławiu na obszarze całego województwa i dotyczą głównie upraw sadzonek prowadzonych pod osłonami. Na terenie Oddziału w Głogowie sadzonki pomidora produkowane są w tunelach foliowych z nasion zaopatrzonych w paszport roślin. W zależności m.in. od odmiany i terminów siewu pomidorów producent tworzy odrębne partie materiału rozmnożeniowego tak, aby na każdym etapie produkcji sadzonek mógł zidentyfikować ich pochodzenie. Inspektorzy w trakcie kontroli wizualnej poszukują na liściach pomidora objawów wirusa w postaci chloroz, mozaik i plamistości. Liście zakażonych roślin mogą wykazywać deformacje i marszczyć się. Na ogonkach liściowych mogą pojawiać się nekrozy (obumarcia). W każdym przypadku zaobserwowania objawów wskazujących na podejrzenie porażenia wirusem inspektorzy pobierają próbki roślin do badań laboratoryjnych. Każdy producent sadzonek pomidora, który zaopatruje wyprodukowany materiał w paszporty roślin prowadzi własną ocenę zdrowotności sadzonek od kątem różnych agrofagów, w tym wirusa brunatnej wyboistości owoców pomidora. W przypadku jakichkolwiek podejrzeń co do obecności agrofaga w uprawie jest zobowiązany poinformować o tym fakcie najbliższą jednostkę organizacyjną PIORiN.