30 Września 2024
EAB - zagrożenie dla jesiona Drukuj
Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior L.) to piękne drzewo o charakterystycznym jajowato stożkowym pokroju korony, osiągające nawet 40-50 m wysokości. Należy on do rodziny oliwkowatych (Oleaceae). Jego liście są złożone, nieparzystopierzaste o lancetowatych, nierówno piłkowanych listkach, z owłosionym górnym nerwem. Z kątów zeszłorocznych liści wyrastają bocznie zebrane w wiechy kwiaty. Owoc jesiona stanowi jasnobrunatny, spłaszczony orzeszek z wydłużonym skrzydełkiem. Jego naturalny zasięg obejmuje większość Europy, a także Azję Zachodnią. Niestety to majestatyczne drzewo ma swoich wrogów. Jednym z groźniejszych jest opiętek jesionowiec (Agrilus planipennis), niewielki chrząszcz z rodziny bogatkowatych (Buprestidae). On właśnie kryje się pod akronimem EAB, który w tłumaczeniu z języka angielskiego oznacza szmaragdowy świder. Chrząszcz ma rzeczywiście wąskie, wydłużone ciało o pięknym szmaragdowym połysku, a jego białokremowe larwy drążą długie serpentynowate korytarze, wypełnione brązowymi trocinami i odchodami. W wyniku żerowania szkodnika dochodzi do żółknięcia oraz opadania liści, usychania gałęzi, a z czasem nawet zamierania drzew. Pracownicy PIORiN w ramach obowiązków służbowych prowadzą monitoring występowania tego owada. Służą do tego pułapki panelowe feromonowe, których zadaniem jest wabienie chrząszczy. Działania te dofinansowywane są przez Unię Europejską w ramach realizacji Programu SMP (Single Market Program). Taką właśnie pułapkę panelową przedstawia fotografia nr 1. Została ona umieszczona w koronie drzewa jesionu wyniosłego na wysokości około 4m. Monitoring prowadzony jest od czerwca do września, w odstępach około dwutygodniowych. Warto wspomnieć, jako ciekawostkę, o właściwościach leczniczych drzewa jesionu wyniosłego. Jako surowiec leczniczy wykorzystywane są liście oraz kora zawierające dużo flawonoidów i tanin. Sporządzane z nich wodne lub wodno-alkoholowe wyciągi działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwgorączkowo i moczopędnie. Okłady z naparu jesionowego pomagają na zmęczone, opuchnięte oczy i przyspieszają gojenie się ran.
Źródło: „Atlas drzew i krzewów. 140 Gatunków dziko rosnących i uprawianych w Polsce” Aleksandra Halarewicz wydawnictwo SBM Sp. z o.o. Warszawa 2015, „Przewodnik rośliny i zwierzęta” Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar (przy współpracy Wilfrieda Stichmanna), wydawnictwo Multico Warszawa 2006r., https: www.drzewapolski.pl, https: pl.wikipedia.org
Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). GIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.piorin.gov.pl
