20 Września 2024
„Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie” – każdy może odegrać ważną rolę w tym procesie Drukuj
Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności we współpracy z Komisją Europejską oraz państwami członkowskimi Unii Europejskiej są organizatorami kampanii społecznej, której celem jest zwrócenie uwagi na szczególny związek między zdrowiem roślin a naszym codziennym życiem. Główne hasło kampanii to: „Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie” a więcej informacji jak chronić zdrowie roślin można znaleźć na stronie internetowej kampanii #PlantHealth4Life
Jednym z elementów komunikacji w kampanii jest maskotka o imieniu PESTY, która symbolizuje groźnego agrofaga. Agrofagiem mogą być owady, bakterie, wirusy, grzyby mikoplazmy szkodliwe dla roślin, a nawet ekspansywne rośliny.
Osoby podróżujące po egzotycznych krajach niejednokrotnie zachwycają się lokalną przyrodą i postanawiają przywieźć sobie jakąś roślinę na własną rękę. Nie zdają sobie jednak sprawy, że w ten sposób mogą sprowadzić chorobę lub szkodnika, które do tej pory nie występowały w Polsce. Konsekwencją tego może być, nie tylko zniszczenie wszystkich roślin w domu, ale przy sprzyjających warunkach, przywieziona roślina lub bytujące na niej agrofagi mogą zadomowić się w naszym kraju na stałe.
Właśnie na stacji kolejowej w Strzyżowie przyjechał podróżny z egzotycznej wyprawy. Sprawdził, czy przywiezione z podróży rośliny są w dobrym stanie. Nie zauważył, że PESTY opuścił walizkę i udał się w podróż po powiecie strzyżowskim. W odległości 500 m od stacji kolejowej „Agrofag” wypatrzył tablicę informacyjną przy zamaskowanym obiekcie. Okazało się, że tajemniczy obiekt to kolejowy tunel schronowy z czasów II Wojny Światowej wykonany w latach 1940-1941, znajdujący się w całości we wnętrzu Góry Żarnowskiej. Długość tunelu to 438 m, a jego przekrój kolisty ma średnicę 8,87m. Ściany boczne są betonowe, a w części żelbetowe, natomiast sklepienia zostały wykonane z cegły klinkierowej.
PESTY dowiedział się, że w odległości 17 km od Strzyżowa znajduje się drugi tunel zlokalizowany w Stępinie-Cieszynie. Udała się tam w podróż stylizowanym motocyklem. Tunel w Stępinie-Cieszynie, to najdłuższy naziemny schron kolejowy w Europie. Razem ze schronem w Strzyżowie wchodził w skład Kwatery Głównej Adolfa Hitlera Fűhrershauptguarier – Anlage Sűd. Posiada lekko łukowaty kształt dopasowany do ukształtowania terenu, a jego długość to 393 m. W dniach 27-28 sierpnia 1941 r. doszło w Stępinie do spotkania Hitlera z Mussolinim. W tym czasie pociąg sztabowy „America” został ukryty w tunelu schronowym w Strzyżowie.
Sympatyczny „Agrofag” poczuł głód i postanowił poszukać czegoś do zjedzenia. Odwiedził Zespół Parkowo-Dworski i Folwarczny w Wiśniowej. W parku znajduje się kilka starych dębów, a jednym z nich jest dąb „Józef”, który w 2016 r. zwyciężył w finale 6. edycji polskiego konkursu Drzewo Roku, a następnie w 2017 r. zwyciężył w konkursie Europejskie Drzewo Roku. Zgodnie z zapisanymi w archiwach świadectwami, w czasie II Wojny Światowej we wnętrzu drzewa przez kilka dni ukrywali się żydowscy bracia. W wydrążonym pniu drzewa według relacji świadków znajdowała się dwupoziomowa skrytka co zostało zbadane i udokumentowane na jednym z fotogramów znajdującym się w Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej.
W ramach swoich obowiązków służbowych inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Rzeszowie – Oddział w Strzyżowie systematycznie przeprowadzają lustrację rosnących drzew i krzewów pod kątem występowania organizmów kwarantannowych, przeprowadzają ocenę zdrowotności roślin oraz pobierają próby do badań laboratoryjnych. W ramach „Programu Wieloletniego” który wdrażają wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej w ciągu 7 lat (2021 – 2027) skontrolowanych zostanie co najmniej 165 agrofagów.
PESTY stwierdził, że roślinność w parku nie jest dla niego atrakcyjna, odwiedził więc rodzinne gospodarstwo ogrodnicze w miejscowości Cieszyna. Nie spodziewała się jednak, że rośliny są pod czujnym okiem ogrodników, którzy zdali egzaminy w celu oceny zdrowotności roślin i wydawania paszportów roślin. Agrofag szybko został zauważony, a następnie wdrożono działania by się go pozbyć.
Przedstawiona opowieść wskazuje na kluczowe znaczenie w ochronie roślin lustracji fitosanitarnych i diagnostyki agrofagów. Im więcej czasu upłynie od wprowadzenia i zasiedlenia się nowego agrofaga do momentu jego wykrycia, tym trudniejsza i bardziej kosztowna będzie jego elimanacja.
„Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie” – każdy może odegrać ważną rolę w tym procesie.
Jakie przygody czekają PESTY w innym powiecie województwa podkarpackiego? – przekonamy się wkrótce, właśnie wyrusza w kolejną podróż.