03 Czerwca 2020
Nowe prawo zdrowia roślin w okresie epidemii wirusa SARS-CoV-2 Drukuj
Nowe prawo zdrowia roślin w okresie epidemii wirusa SARS-CoV-2
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Opolu przypomina o przepisach obowiązujących od dnia 14.12.2019r., dotyczących nowego prawa zdrowia roślin w UE.
Regulacje dotyczące nowego prawa zdrowia roślin zawarte zostały m.in. w ustawie z dnia 13 lutego 2020 o ochronie roślin przed agrofagami ( Dz. U z 2020 poz.424 ze zm.) oraz rozporządzeniach Parlamentu Europejskiego i Rady (UE):
- Rozporządzenie 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin,
- Rozporządzenie 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin.
Nowe prawo dotyczy miedzy innymi:
- zwiększonego zakresu rejestracji podmiotów profesjonalnych w urzędowym rejestrze podmiotów profesjonalnych. Rejestracji podlegają podmioty:
- wprowadzające do Unii roślinny, produkty roślinne i inne przedmioty dla których wymagane jest świadectwo fitosanitarne,
- przemieszczające w UE rośliny produkty roślinne i inne przedmioty dla których wymagany jest paszport roślin,
- upoważnione do wydawania paszportów roślin
- wnioskujące o wydanie świadectw fitosanitarnych
- upoważnione do stosowania dla DMO oznaczeń ISPM 15
- przekazujące informacje dla podróżnych oraz przy sprzedaży internetowej
- paszportowania wszystkich roślin przeznaczonych do sadzenia oraz określonych nasion przy ich przemieszczaniu na obszarze całej UE z wyjątkiem bezpośredniej sprzedaży do odbiorcy ostatecznego (nie dotyczy sprzedaży odbiorcy ostatecznemu poprzez umowy zawierane na odległość). Paszporty roślin wydawane są przez upoważnione do wydawania paszportów podmioty, a w drodze odstępstwa paszporty może wydawać właściwy wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa. W celu samodzielnego wydawania paszportów przez podmioty, osoby wykonujące ocenę zdrowotności swoich roślin muszą zdać egzamin przeprowadzony przez wojewódzkiego inspektora.
Obecna sytuacja epidemiologiczna i wprowadzone przepisy zawarte w ustawie z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 17.04.2020 r., poz. 695 z póź. zm.) – tzw. „specustawa koronawirusowa”- art. 15zzzzz przewidują ułatwienia m.in. dla szkółkarzy i producentów roślin ozdobnych, chcących uzyskać upoważnienie do wydawania paszportów roślin.
W czasie zagrożenia epidemicznego oraz w okresie 30 dni od dnia odwołania tego stanu, dopuszcza się dołączenie oświadczenia o posiadaniu wymaganej wiedzy przez osoby, które będą dokonywały ocen zamiast zaświadczenia potwierdzającego posiadanie wiedzy niezbędnej do wykonywania ocen zdrowotności do celów wydania paszportów roślin, które podmiot uzyskuje po zdaniu Egzaminu przed wojewódzkim inspektorem ochrony roślin i nasiennictwa. Jest to rozwiązanie umożliwiające zainteresowanym podmiotom uzyskanie „tymczasowego” upoważnienia do wydawania paszportów roślin. Podmiot upoważniony na podstawie takiego oświadczenia będzie zobowiązany przystąpić do egzaminu i dostarczyć stosowne zaświadczenie w terminie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Jeżeli podmiot nie dopełni tego obowiązku, to wojewódzki inspektor cofnie upoważnienie w drodze decyzji, która będzie podlegała natychmiastowemu wykonaniu.
Drugim rozwiązaniem z jakim PIORiN wychodzi naprzeciw przedsiębiorcom jest możliwość przystąpienia do ww. egzaminu w formie elektronicznej (zdalnej). Podmiot chcący skorzystać z takiej formy egzaminu uprzednio kontaktuje się z Działem Nadzoru Fitosanitarnego WIORiN w Opolu telefonicznie lub mailowo, Podczas rozmowy ustalony zostaje termin i godzina egzaminu. W kolejnym kroku podmiot przesyła wypełnioną Kartę zgłoszenia na egzamin w formie skanu/zdjęcia/pdf. Następnie, na wskazany w zgłoszeniu adres e-mail, jednostka WIORiN wysyła o wyznaczonej godzinie testy. Zestawy testów są unikatowe dla każdego zdającego – pytania są losowane z bazy pytań i każdy zdający otrzymuje indywidualny zestaw pytań. Odpowiedzi na pytania dla otrzymanych testów, egzaminowany przesyła na adres e-mail, z którego otrzymano testy. Wydane zaświadczenie o zdaniu egzaminu Wojewódzki Inspektor również przesyła drogą elektroniczną (skan zaświadczenia). Szczegółowe informacje znajdują się pod adresem http://piorin.gov.pl/zdrowie-roslin/paszportowanie-roslin/egzamin-dla-podmiotow/egzamin-na-odleglosc-forma-elektroniczna,5.html.
W sytuacji, gdy podmiot nie posiada upoważnienia do wydawania paszportów roślin, kontrolę zdrowotności – lustrację i/lub próbobranie oraz badania laboratoryjne – przeprowadzają inspektorzy PIORiN.
Wyżej wymieniona „specustawa koronawirusowa” z dnia 16 kwietnia 2020 r. w art. 70 wydłuża termin obowiązkowej rejestracji oraz aktualizacji stosownych danych w rejestrze podmiotów profesjonalnych przez podmioty upoważnione do stosowania DMO i oznaczeń ISPM 15 z 90 do 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy o ochronie roślin przed agrofagami z dnia 13 lutego 2020 r. tj. do dnia 12 sierpnia 2020 roku.
W stanie zagrożenia epidemicznego realizowane są na bieżąco kontrole w celu:
- wydawania paszportów roślin
- wydawania świadectwa fitosanitarnego
Ponadto na bieżąco rozpatrywane są wnioski podmiotów dotyczące wpisu/wykreśleń z urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych.
Marta Rybotycka
Inspektor
Dział Nadzoru Fitosanitarnego
WIORiN w Opolu
