Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens sprawca bakteryjnego więdnięcia fasoli i bakteryjnej plamistości soi Drukuj
W ramach urzędowych kontroli inspektorzy PIORiN prowadzą kontrole występowania agrofaga kwarantannowego Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens. Zgodnie z Załącznikiem II Część A pkt 4 Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/2072 jest to agrofag kwarantannowy, którego występowania nie stwierdzono na terytorium UE. Agrofag ten stanowi zagrożenie głownie dla roślin z rodziny Fabaceae (bobowatych) tj. fasoli zwyczajnej, soi, grochu. Przybywa doniesień na temat innych roślin jako potencjalnych żywicieli, w tym uprawianych w płodozmianie z fasolą (np. pszenica, kukurydza, słonecznik, lucerna, jęczmień, owies, rzepak i życica) oraz rośliny psiankowate.
Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens jest bakterią Gram-dodatnią, powodującą u zainfekowanych roślin tracheobakteriozy, zwane bakteryjnym więdnięciem fasoli i bakteryjną plamistością soi. Do objawów chorobowych zaliczyć należy: brązowanie tkanek przewodzących, więdnięcie liści, a następnie całych roślin, chlorozy na liściach, rzadziej obserwuje się plamki na kwiatach, brązowe plamki na strąkach rzadziej wycieki bakteryjne, na nasionach można obserwować przebarwienia koloru brązowego lub żółtego. U podatnych odmian więdnięcie następuje w ciągu 7–9 dni po zakażeniu, a nekrozy pojawiają się około 7 dni później. Rozwojowi choroby sprzyjają wysokie temperatury rzędu 27–30 °C. Głównym źródłem infekcji pierwotnej i rozprzestrzeniania się Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens są zainfekowane nasiona. Wtórne infekcje (tj. nie przenoszone przez nasiona) następują przez rany spowodowane przez deszcz i gradobicie, a także przez aparaty szparkowe. Patogen może zimować, przetrwać i zachowywać żywotność w nasionach, nawet do 24 lat w warunkach laboratoryjnych, podczas gdy na zakażonych resztkach fasoli może przetrwać w warunkach polowych przez około 8 miesięcy, w zależności od rodzaju gleby, wilgotności i warunków klimatycznych.
Podczas prowadzonych inspekcji poszukiwawczych inspektorzy PIORIN prowadzą inspekcje wizualne roślin żywicielskich oraz pobierają próby do badań laboratoryjnych. W 2023 r. inspektorzy WIORiN w Opolu pobrali 3 próby (nasion soi) do badań laboratoryjnych pod kątem występowania Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens. Przeprowadzone badania w GIORiN Centralnym Laboratorium w Toruniu nie wykazały obecności kontrolowanego agrofaga.