Ceratitis capitata – monitoring z użyciem pułapek feromonowych Drukuj
Owocanka południówka (Ceratitis capitata (Wiedemann) to muchówka pochodząca z tropikalnej części Afryki, skąd rozprzestrzeniła się na obszar śródziemnomorski tego kontynentu i Europy oraz do niektórych krajów Ameryki Północnej i Południowej. W Unii Europejskiej nie jest ona agrofagiem kwarantannowym. Monitoring prowadzony jest na potrzeby eksportu towarów roślinnych, głównie owoców, do krajów, w których ten agrofag posiada status kwarantannowego.
Larwy owocówki rozwijają się w owocach bardzo wielu gatunków roślin. W Europie głównymi roślinami żywicielskimi są między innymi: jabłoń, awokado, figa, kiwi, mango, grusza oraz Prunus spp. (w szczególności brzoskwinia, jednak atakowane mogą być wszystkie drzewa owocowe). Larwy muchówki są beznogie, ze słabo wykształconą głową, barwy białawej. W pełni wyrośnięta larwa osiąga długość ok. 6,5–9 mm. Poczwarka przyjmuje postać ciemnoczerwonej bobówki. Dorosłe muchówki osiągają długość ok. 3,5–5 mm. Ich ciało jest żółtawe z brązowym odcieniem. Wierzch tułowia pokryty czarno-białym wzorem, odwłok z jasnym z poprzecznym paskowaniem, natomiast oczy są czerwonopurpurowe. Skrzydła przeźroczyste, ze wzorem w postaci dobrze rozwiniętych żółtych pasów.
Larwy drążą wnętrze owocu, wygryzając chodniki wyjadają jego zawartość. Objawy zewnętrzne żerowania larw to mięknięcie owoców, zapadanie się, ciemnienie i pękanie skórki w miejscach żerowania, wycieki soku i gumy. Miąższ jest poprzecinany korytarzami, rozpada się i gnije. Wewnątrz widoczne są larwy muchówek.
Wykrywanie szkodnika opiera się na prowadzeniu oceny wizualnej roślin w celu stwierdzenia objawów jego występowania oraz obecności różnych stadiów rozwojowych tego owada. Do wykrywania obecności szkodnika stosuje się również pułapki feromonowe.
W 2023 r. na terenie działania WIORiN Opole w Oddziale Prudnik pułapki założono w dwóch miejscach. Pierwszą pułapkę umieszczono w Rudziczce, na drzewie czereśni w otoczeniu przydomowego sadu czereśniowego, który znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie drogi krajowej. Druga pułapka znajduje się w Białej, również na drzewie czereśni, w otoczeniu sadu czereśniowego w bezpośrednim sąsiedztwie drogi wojewódzkiej.
Monitoring z użyciem pułapek powinien trwać od początku czerwca do połowy października. Kontrole odłowów prowadzi się nie rzadziej niż co 2 tygodnie. Podczas kontroli dokonuje się regularnej wymiany wabików co 30-40 dni oraz wymiany lepów co 14-20 dni.