01 Lipca 2024
BARSZCZE KAUKASKIE – GROŹNE ROŚLINY INWAZYJNE Drukuj
Ciepła, słoneczna, pogoda oraz przyspieszona wegetacja spowodowały, że również rośliny Barszczu Sosnowskiego (Heraculum sosnowskyi) zakwitły wcześniej. Kontakt z tą rośliną lub nawet przebywanie w jej pobliżu może być niebezpieczne w skutkach dla naszego zdrowia.
Barszcz Sosnowskiego oraz barszcz Mantegazziego (Heraculum mantegazzianum) należą do gatunków inwazyjnych i pochodzą z rejonu Kaukazu. Stąd pojawia się określenie „barszcze kaukaskie”. Pierwszy z nich został sprowadzony do Polski w latach 50-tych XX w. i miał być rośliną paszową. Natomiast drugi został sprowadzony do Europy w XIX wieku jako roślina ozdobna do ogrodów botanicznych oraz terenów zielonych w posiadłościach ziemskich. Oba gatunki wymknęły się spod kontroli i rozprzestrzeniły się po całej Europie, w tym również w Polsce. Występują również na terenie województwa opolskiego.
Szkodliwość „barszczy kaukaskich” polega na tym, że rośliny te zawierają związki kumarynowe (furokumaryny), uwrażliwiające organizm, głównie skórę ludzi i zwierząt, na działanie promieni słonecznych. W upalne dni olejki eteryczne mogą transpirować z powierzchni roślin i unosić się w powietrzu. Zachodzi zatem ryzyko, że do obrażeń może dojść nawet bez bezpośredniego kontaktu z barszczami. Jego skutkiem jest występowanie poparzeń na skórze, poparzenia górnych dróg oddechowych, uszkodzenia oczu. Ciepło, słońce oraz wysoka wilgotność powietrza sprzyja wydzielaniu przez te rośliny szkodliwych olejków eterycznych.
Najbardziej charakterystyczną cechą niebezpiecznych gatunków barszczu Sosnowskiego i barszczu Mantegazziego jest ich wielkość. Rośliny te zazwyczaj osiągają wysokość 3 metrów (czasem nawet 5 m). Dodatkowo cechują się także masywnością liści, łodyg i kwiatostanów. Baldachy białych, czasem różowawych kwiatów, złożone są na ogół z kilkudziesięciu baldaszków. Gatunki te uznaje się za jedne z największych roślin zielnych na świecie. „Barszcze kaukaskie” można spotkać na łąkach, w ogrodzie, parkach oraz nad brzegami rzek i jezior.
W Polsce występuje wiele roślin, które są mylone z barszczem Sosnowskiego lub barszczem Mantegazziego. Zalicza się do nich powszechnie u nas występujące rośliny m.in: barszcz zwyczajny, arcydzięgiel litwor, dzięgiel leśny czy marchew zwyczajna. Te rośliny nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi pomimo tego, że należą do tej samej rodziny selerowatych.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami z zakresu ochrony roślin, barszcz Sosnowskiego oraz barszcz Mantegazziego nie są roślinami kwarantannowymi podlegającymi obowiązkowi zwalczania. Działania w zakresie zwalczania „barszczy kaukaskich” nie należą do kompetencji Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W kwestii ewentualnego zwalczania lub w razie wykrycia tych roślin należy zwracać się do właściwego gospodarza terenu tj. wójta, burmistrza lub prezydenta. Do czasu zidentyfikowania roślin lepiej omijać takie miejsce to z daleka.
Więcej informacji na temat biologii, szkodliwości oraz metod zwalczania barszczu Sosnowskiego można znaleźć w ulotce zamieszczonej na stronie: http://piorin.gov.pl/files/userfiles/giorin/publikacje/ulotki/barszcz_sosnowskiego.pdf
Zdjęcie przedstawia...
Zdjęcie przedstawia...
Zdjęcie przedstawia...
Zdjęcie przedstawia...
Zdjęcie przedstawia...
Zdjęcie przedstawia...