31 Października 2023

Badania pszenicy na grzyby z rodzaju Tilletia Drukuj

             Podobnie, jak w ubiegłym roku, tak i w bieżącym, obecnie trwają badania ziarna pszenicy
w kierunku porażenia przez grzyby:  Tilletia controversa i Tilletia carries wywołujące choroby z grupy śnieci (śnieć karłowa i cuchnąca pszenicy). Śniecie powodują obniżkę plonów (w skrajnych przypadkach do 50%) oraz dyskwalifikują ziarno przeznaczone na cele konsumpcyjne (a w przypadku dużego nasilenia również ziarno paszowe) i są bardzo trudne do zwalczania. Zarodniki śnieci zawierają mykotoksynę (trójmetyloaminę o nieprzyjemnym, rybim zapachu), która powoduje u zwierząt spadek masy ciała, a nawet śmierć.

                                         

           Tilletia carries może zimować w glebie, jak i na zdrowych ziarniakach pszenicy. Do kiełkowania zarodników potrzebna jest temperatura 2-5˚ C oraz światło. Następnie rozrastająca się grzybnia atakuje młode siewki zboża. Grzyb od ziarniaka rozrasta się w roślinie, a następnie podczas kłoszenia
i dojrzewania uwidacznia się jako kłos z czarnymi zarodnikami grzyba o nieprzyjemnym, śledziowym zapachu, które na początku są wilgotne i maziste, a następnie wysychają i się osypują. Bardzo dobrze jest to widoczne podczas żniw, gdyż osłonki porażonych ziarniaków są bardzo delikatne i łatwo pękają. Źdźbła są o 50-70% krótsze, niż normalnie (stąd nazwa choroby).

         W przypadku Tilletia carries cykl rozwojowy jest identyczny, występujące różnice w porównaniu
 z Tilletia controversa są trudne do uchwycenia: m.in. rośliny są o ok 30% niższe od normalnych.

Zwalczanie śnieci:

- stosowanie kwalifikowanego ziarna

- odpowiednia agrotechnika: unikanie monokultury (a w przypadku wystąpienia śnieci rezygnacja z uprawy pszenicy przez okres 5-ciu lat), unikanie wydłużonego kiełkowania spowodowanego niskimi temperaturami, w miarę płytki siew, stosowanie odpornych na chorobę odmian, stosowanie preparatów przyspieszających rozkład resztek pożniwnych

- zaprawianie ziarna.

Zdjęcie przedstawia wsypywanie ziaren za pomocą szufelki do papierowej torby
Zdjęcie przedstawia...