24 Października 2024
Jesteś tym, co jesz. O bezpieczeństwie żywienia i żywności w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim Drukuj
W dniu 16 października 2024 r. Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa Pani Magdalena Makowska wzięła udział w briefingu poświęconemu Światowemu Dniu Żywności zorganizowanemu przez Wojewodę Małopolskiego Pana Krzysztofa Klęczara. W trakcie swojego wystąpienia Pani Dyrektor przybliżyła mieszkańcom Małopolski rolę Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w łańcuchu produkcji żywności obrazowo nazwanym: „od pola do stołu”. Podkreśliła, iż PIORIN zapewnia bezpieczeństwo w zakresie wytwarzania żywności pochodzenia roślinnego poprzez szereg kontroli, monitoringu oraz pobierania prób, zgodnie z zasadą „Chroniąc rośliny chronisz życie”. Zadania Inspekcji ogniskują się wokół trzech obszarów:
- nadzorem fitosanitarnym,
- nadzorem nad produkcją, obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin oraz wprowadzaniem do obrotu nawozów,
- nadzorem nasiennym.
Nadzór fitosanitarny to przede wszystkim ochrona krajowych upraw przed introdukcją agrofagów kwarantannowych. Są one szczególnie niebezpieczne, gdyż brak jest skutecznych metod zwalczania. Jedynym środkiem zaradczym jest nałożenie kwarantanny aby zapobiec namnażaniu i rozprzestrzenianiu się agrofagów. W zakresie bezpieczeństwa produkcji pierwotnej inspektorzy kontrolują stan fitosanitarny upraw pod kątem patogenów wytwarzających mykotoksyny: sporyszu zbóż i fuzariozy kłosów zbóż. Nadzór fitosanitarny to także gwarancja swobodnego przemieszczania towarów pochodzenia roślinnego. W Unii Europejskiej wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia, będące przedmiotem handlu między przedsiębiorcami, muszą posiadać paszport. Zaświadcza on, że sprzedawane rośliny są wolne od szkodników i chorób. Inspektorzy WIORiN wydali w tym roku blisko 12 tys. paszportów. W przypadku eksportu do krajów trzecich paszport zostaje zastąpiony przez świadectwo fitosanitarne. Do tej pory wydano 550 świadectw.
Do naszych mieszkańców mamy apel:
Podróżuj odpowiedzialnie – nie przywoź ze sobą roślin, owoców, warzyw, nasion, gdyż mogą być źródłem groźnych szkodników i chorób. Jeśli kupujesz rośliny przez internet upewnij się, że dołączony jest dokument potwierdzający ich zdrowotność (świadectwo fitosanitarne lub paszport).
WIORiN w Krakowie prowadzi ścisły nadzór nad stosowaniem chemii w rolnictwie - środków ochrony roślin. Jest to bardzo ważny aspekt produkcji rolnej, z jednej strony zapewnia uzyskanie wysokich, dobrej jakości płodów rolnych, z drugiej zaś niesie za sobą zagrożenie dla zdrowia konsumentów i środowiska naturalnego w przypadku niewłaściwego ich stosowania. Inspektorzy WIORiN wykonują kontrole w gospodarstwach rolnych sprawdzając, czy stosujący środki ochrony spełniają wszystkie wymagane przepisami prawa obowiązki w powyższym zakresie. Inspektorzy pobierają próby z produkcji pierwotnej na pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych. Apel do wszystkich stosujących środki ochrony roślin, aby nabywali je tylko u podmiotów wpisanych do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu. Przy stosowaniu środków ochrony roślin stosować się bezwzględnie przestrzegać zapisów etykiety przedmiotowego środka. Należy pamiętać, że prawidłowe stosowanie środków ochrony roślin nie stanowi zagrożenia dla owadów zapylających: pszczół, trzmieli i innych dziko występujących gatunków.
PIORiN realizuje również zadania z zakresu nadzoru nasiennego, które zapewniają wysokiej jakości materiał siewny, co jest również elementem bezpieczeństwa żywnościowego.
Inspektorzy prowadzą kontrolę upraw pod kątem wystąpienia materiału siewnego modyfikowanego genetycznie, którego wysiewanie jest w Polsce zabronione. Kontrola polega na pobraniu prób z rosnącego materiału roślinnego i zbadania pod kątem modyfikacji genetycznych. Do tej pory nie wykryto takich upraw. WIORiN w Krakowie odpowiada za ocenę polową położonych na terenie Małopolski plantacji, na których wytwarzany jest materiał siewny. Urzędowy nadzór zapewnia wysoką jakość i eliminuje z reprodukcji partie o nieodpowiedniej tożsamości i zdrowotności. Kolejny aspekt nadzoru nasiennego to również rolnictwo ekologiczne i stosowanie ekologicznego materiału siewnego. Rolnik, który zamierza użyć materiału siewnego nieekologicznego powinien uzyskać zgodę Inspekcji. Od ponad 10 lat województwo małopolskie zajmuje pierwsze miejsce w kraju pod względem ilości winnic deklarujących wyrób wina. W tym roku zgłoszonych zostało 109 winnic. PIORiN kontroluje te miejsca w zakresie stosowania właściwych odmian winorośli, gwarantujących uzyskanie wysokiej jakości wina.
W kwestii nadzoru nasiennego apelujemy do ogrodników profesjonalistów i amatorów o nabywanie materiału siewnego oznaczonego etykietami urzędowymi lub etykietami prowadzących obrót. Należy unikać nabywania nasion sprzedawanych z otwartych, nie zabezpieczonych etykietą opakowań.
Na koniec Pani Dyrektor podkreśliła, że mimo, iż WIORiN w Krakowie pełni głównie funkcję kontrolną, angażuje się również w organizację szkoleń, kampanii informacyjnych oraz warsztatów dla dzieci i młodzieży.
Jeszcze raz serdecznie dziękujemy Panu Wojewodzie za możliwość zaprezentowania roli i działalności PIORiN w łańcuchu produkcji żywności.